İşe alımın bir ekonomisi olduğu artık tüm kurumların kabul etmesi gereken bir gerçek. İşe alım sürecinde zamanı da bir maliyet unsuru olarak aldığımızda ; İK nın aday bulma sürecindeki maliyeti (ilan hazırlama,ilan verme, mülakat ,referans kontrolü, kişilik testleri,vb), işe  alınan kişinin maaş, donanım (pc, telefon vb.), yan haklar gibi maliyetleri, eğitim/oryantasyon maliyeti ve  işten çıkarma durumunda oluşacak kıdem-ihbar tazminat maliyeti, hatalı/eksik iş yapma nedeniyle ortaya çıkacak maliyet olarak sıralayabiliriz.

Toplamda bu kadar emeğin sarfedildiği , zamanın harcandığı , yatırımın yapıldığı işe alım sürecini doğru yönetmek ve doğru adayı seçmek için İnsan Kaynakları, sürekli kendini geliştirmek zorunda. Yanlış işe alımın maliyetine bütçe odaklı baktığımızda boşa giden bir yatırım sonucuna rahatlıkla varabiliriz.

Peki yanlış işe alım sadece bütçeyi mi etkiler? Doğru , bütçeyi etkiler,maliyet oluşturur, canınızı sıkar, bu kadar emek boşuna mı dedirtir ama tüm bunların dışında uzun vadede bakmamız gereken başka bir nokta daha var : Doğru çalışanlara etkisi.

Yanlış işe alım yaptığımız kişilerle, iş süreçlerine göre direkt ya da endirekt “doğru” çalışanı da mağdur etmiş oluyoruz. Onlara gereksiz iş yükü, hata düzeltme, iki kişilik işi tek başına yapma gibi sonuçlar doğruyor ve  hatta  onların kurum ile ilgili güven duygularını da zedeleyebiliyoruz.

Fırat Ataklı ,  Karanlıkta Gol Atmak adlı kitabında, şirketlerin doğru çalışanları getirdikleri durumu çok güzel bir benzetme ile ifade ediyor : “Sevap Keçileri”

İşte, yanlış işe alım neticesinde de şirketlerde sevap keçileri yaratabiliyoruz.

Bakın, Fırat Ataklı “Sevap Keçileri” ni nasıl seslendiriyor :

“- Hata benim değil ama düzeltme sorumluluğu bende. Bu adil değil.

– Kendi işime ayırmam gereken zamana ek olarak bir de bunu halletmem gerek. Halbuki hem kendimi hem de kurumu geliştirebileceğim o kadar çok alan var ki…

– Neden yine ben? Benden başka kimse yok mu koca kurumda?

– Ne kadar uğraşırsam uğraşayım istediğim gibi olmayacak. Resmen enkaz devraldım.

Ve en önemli soru, nihai nokta:

– Bu şirketin günah keçisi ben miyim?

Hayır arkadaşım, sen sevap keçisisin.”

(bknz. Karanlıkta Gol Atmak, Elma Yayınevi,Fırat Ataklı syf.33-34)